SGK ve Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre
tedavi masraflarının yüzde 9'u sigara kaynaklı. Hükümet 2, 8 milyar
TL'yi bulan faturayı düşürmek için sigaraya paket başına 1, 5 liralık sağlık vergisi getiriyor.
Sigaraya bağlı hastalıkların devletin sağlık harcamalarında önemli bir yer tutması, bakanlıkları harekete geçirdi. Sigaraya, paket başına 1,5 TL sağlık vergisi konulacak. Bu vergi, mevcut vergilerden bağımsız ilave olarak uygulanacak. Çalışma Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı'nın yaptığı çalışmaya Maliye Bakanlığı'nın da sıcak baktığı öğrenildi. Sigaraya sağlık vergisi konulmasından Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ortak hazırlanan ve DSÖ tarafından yayınlanan raporun büyük etkisi var.
Dünya
örnekleri ve uygulamaları incelenen raporda, Türkiye'deki sigara
kaynaklı hastalıkları ve bu hastalıkların yol açtığı sağlık harcamaları
ayrıntılı olarak yer alıyor. Buna göre devletin yaptığı sağlık
harcamalarının yüzde 9'u sigara kaynaklı. SGK, Nisan 2010 ile Mart 2011
arasında sigara kaynaklı hastalıkların tedavisi için 2,8 milyar TL ödeme
yaptı. Bu tablo, sağlık harcamalarının sürekli artmasının da etkisiyle
sigara üzerinden sağlık vergisi alınmasını gündeme getirdi. SGK
yetkilileri, daha önce düşünülen ancak sigaradaki ÖTV artışı nedeniyle
gündeme getirilemeyen sağlık vergisinin bu kez uygulamaya konulacağını
aktardı.
Son yıllarda sigara ile mücadeleye büyük önem veren
Türkiye, bu alanda önemli bir mesafe aldı. Ancak sigara alışkanlığı hâlâ
son derece yaygın. Dünya Sağlık Örgütü ile SGK'nın ortak raporuna göre,Türkiye'de 16 milyona yakın tütün tiryakisi var. Bu kişilerin yarısı
sigaranın yol açtığı hastalıklar sebebiyle hayatını kaybediyor. Her yıl
sigaraya bağlı hastalıklar yüzünden hayatını kaybeden kişi sayısı ise
100 bin civarında. Bir başka deyişle günde 300 kişi sigaraya bağlı
hastalıklar sebebiyle ölüyor. Sigaranın yol açtığı hastalıkların başında
ise akciğer kanseri geliyor.
Tütün, erkeklerde yüzde 90,
kadınlarda ise yüzde 80 oranında akciğer kanseri ölümlerine yol açıyor.
Sigaraya bağlı hastalıkların tedavi süreci de son derece zorlu geçiyor.
Hem hasta sayısı fazla hem de tedavi maliyetleri bir hayli yüksek. Dünya
Sağlık Örgütü ile SGK'nın raporuna göre Nisan 2010 ile Mart 2011
tarihleri arasındaki bir yıllık sürede 4 milyon 280 bin kişi tütüne
bağlı hastalıklar nedeniyle tedavi gördü.
Bu hastalıkların SGK'ya
maliyeti, erkeklerde 2 milyar 37 milyon TL, kadınlarda ise 768 milyon
TL oldu. Sigara kaynaklı toplam tedavi harcaması 2,8 milyar olurken
bunun 1,2 milyarı solunum yolu hastalıklarının tedavisine ayrıldı. Öte
yandan sigara kaynaklı hastalıkların tedavisine ayrılan kaynağın da her
yıl arttığı görülüyor. Geçen yıl 2,8 milyar TL'nin harcandığı bu alana,
bir önceki yıl yapılan harcama ise 2,5 milyar liraydı. Raporda bu
doğrudan maliyetlerin yanı sıra dolaylı maliyetlere de dikkat çekiliyor.
Bu raporu dikkate alan SGK yetkilileri, hem sigara alışkanlığının
azaltılması hem de devlete olan tedavi maliyetinin bir bölümünün
tiryakilerden tahsili için düğmeye bastı.