4 Ağustos 1944 yılında Samsun’da doğan Gencebay, müzik hayatına altı yaşında iken klasik bati müzikçisi Emin Tarakçı Hoca'dan keman ve mandolin dersleri alarak başladı.
4 Ağustos 1944 yılında Samsun’da doğan Gencebay, müzik hayatına altı
yaşında iken klasik bati müzikçisi Emin Tarakçı Hoca'dan keman ve
mandolin dersleri alarak başladı. Bir sene sonra yedi yaşında iken,
kemandan sonra bağlama ile tanıştı. 12 yaşına geldiğinde ise diğer
enstrümanlarla beraber tamburu da başarılı bir şekilde çalıyordu artık.
Konservatuar sınavlarına giren sanatçı, sınavları kazandı ancak fazla
devam etmedi ve ayrıldı.
Ardından 20 yaşında, Ankara’ya gelerek
Ankara Radyosu sınavlarına da girdi ve bu sınavları da kazandı. Fakat bu
sınavdan sonra usulsüzlük yapıldı diye radyodan ayrıldı. İki yıl sonra
İstanbul Radyosu'nun sınavlarına girdi ve bu sınavları da kazandı. 10 ay
TRT'deki görevine devam etti ve kendi isteğiyle ayrıldı.
TRT'den
ayrıldıktan sonra babasının da işlerinin bozulması üzerine yeniden
Samsun'a dönen Gencebay, çalışmalarını bu kez İstanbul Plakçılar
Çarşısı’nda yoğunlaştırdı. Söz yazarı, besteci, yorumcu, bağlama
sanatçısı olarak zirveye doğru uzanan basamakları bir bir çıkmaya
başladı. Başarılı sanatçı henüz şarkıcı olarak tanınmadan önce de bir
çok bestesiyle şöhret oldu. "Sevemedim Kara Gözlüm ", "Koca Dünya",
"Sabır Taşı" adlı besteleri, besteci Orhan Gencebay'ın tanınmasına
yetmişti. Hatta "Sevemedim Kar Gözlüm " adlı bestesi rekor kırdı ve 45
sanatçı tarafından plak yapıldı.
Gencebay,
ses sanatçısı olarak adını ilk kez "Başa Gelen Çekilirmiş" adlı 45'lik
plağı ile duyurdu ve hemen ardından "Derdim Dünyadan Büyük" adlı plağı
geldi. 1969 yılında "Bir Teselli Ver"'in satışını katlayarak kırdığı
rekor nedeniyle çalıştığı plak şirketi tarafından "Altın Taç" ile
ödüllendirildi. 1978 yılında yaptığı "Yarabbim" adlı plağı yurt içinde
ve dışında yaptığı satışlarla rekor kırdı.
1971 yılında İstanbul
Plak'a ortak oldu ve ilk plaklarının büyük çoğunluğu bu firmadan çıktı.
Sanatçı, daha sonra Yaşar Kekeva ile ortak olarak Kervan Plak şirketini
kurdu ve kardeşi Burhan Gencebay ile birlikte çalışmalarını burada
sürdürmeye başladı. Yaşar Kekeva, Kervan Plak'tan ayrılıp kendi adını
verdiği plak şirketini kurunca, Orhan Gencebay çalışmalarını kardeşinin
ortaklığıyla Kervan Plak’ta sürdürmeye başladı.
1000’e
yakın bestesi bulunan ve 400’ünü kendi sesiyle seslendiren sanatçı, 35
tane Yeşilçam filminde rol aldı. Orhan Gencebay'ın ilk evliliğini
yaptığı Azize Gencebay'dan Altan adında bir oğlu dünyaya geldi. Ancak
daha sonra Azize Gencebay’dan boşanan sanatçı, 1974 yılından beri Sevim
Emre'yle birlikte hayatını sürdürüyor.