Mutfak kültürü olan milletler asla kimliklerini kaybetmezler
Kaz Tiriti Türklerin Milli Yemeğidir şölen havasında geçer
Ahmet SEVEN - SAMSUN BÜLTEN
Mutfaklarımız millet kimliğimizi mayalayıp oluşturan önemli mekanlar arasında yer alır.
Türk Mutfak kültüründeki zenginlik aynı zamanda Türk Milletinin gücünü de ifade eder.
Milletlere özgün yemekler ve bunların icra şekilleri Milletleri ayakta tutan önemli bağlardan birisidir. Yaşatılması gereken önemli değerler arasındadır.
Mutfaklar da tıpkı kütüpheneler gibi edeple girilip edeple çıkılması gereken yerlerden birisidir.
Anadolu irfanını kuşanmış insanımız mutfağa daima değer vermiş, Allah'ın nimetlerinin pişirildiği ocak gözüyle bakmıştır.
Millet olarak, yemek yemenin yalnızca açlığı gidermekten ibaret olmadığını biliyoruz.
Bizim insanımız dünden bugüne açlık ihtiyacını gidermeyi bir vazife anlayışı çerçevesinde ele almıştır.
Samsun yöresinde yaygın olan Kaz Tiriti Yemeği Türklerin Orta Anadolu'dan getirip yüzlerce yıldır bozulmadan devam ettirdiği geleneksel milli yemekleri arasında yer alır.
Hemen ifade etmeliyim ki Anadolunun çeşitli vilayetlerinde Tirit adı altında başlıca malzemesi et olan yemekler mecuttur.
Ancak Samsun yöresindeki Kaz Tirit Yemeği, malzemesi, yenilme usül ve adabı, kültürü vs. ile tamamen farklıdır. Asla birbirleriyle karıştırılmamalıdır.
Kaz Tiriti, Kaz etiyle büyük bir titizlik içerisinde hazırlanır. Tamamen kazın yağıyla pişirilen bulgur pilavı ve kaz yağına batırılmış yufka ekmeği ile bir bütünlük oluşturur.
Bunlar hazırlandıktan sonra sofraya siniyle birlikte konur.
Kaz Tiritinin yapılması, sunulması ve birlikte yenilmesi bir Türklere mahsus bir gelenektir.
Yöremizde özellikle Kavak, Asarcık, Havza, Ladik ve Vezirköprü ilçelerinde aileler birkaç adet tiritlik kazı üç ay evvelinden besiye alırlar.
Kış mevsimine raslayan günlerde komşuları, akrabaları ve çocukları için ayrı ayrı günlerde olmak üzere Kaz Tiriti Günleri yaparlar.
Komşular davet edilerek en az yılda bir kez olmak üzere Tirit yemeğinde buluşmaları sağlanır.
Bu davetler, imkanlar ölçüsünde dost, akraba ve çocukları için sırayla devam eder.
Yemek bayram havası içerisinde geçer. Bir anlamda mini bir şölene dönüşür. Yemek esnasında sohbetler yapılır, küsler barışır, hatıralar tazelenir, derin bir muhabbet oluşur.
Saatlerce süren yemekte sosyal dayanışma ve kaynaşma gerçekleşir. Şunu hemen ifade etmeliyim ki bir Tirit Yemeği asla yalnız yenmez. O ancak dostlarla yenilir.
Bu anlamda Kaz Tiriti yemeklerinin Samsunun sosyal hayatı ve kültürüne ciddi etkilerinin yanısıra katkıları da vardır.
Bu yemeğin kadim kültürümüzü içerisinde barındırdığını tekrarlamak istiyorum. Kısacası; Bayram yemekleri dışında toplumu buluşturan kaynaştıran geleceğe mesaj veren önemli bir yemektir.
Özellikle Kavaklılar her yıl yüzlerce davetlinin katılımıyla devasa salonlarda Kaz Tiriti yemeği vermekte, bu kültürü şehirlerde de yaşatmaya çalışmaktadırlar.
Hatırlatmak gerekir ki; Mutfak kültürü olan ve bu kültürü kaybetmeyen milletler asla kimliklerini de kaybetmezler.
Kaz Tiriti Yemeği de bu kimliğin önemli unsurlarından birisidir.
Kaz Tiriti Yemeği davetine icabet ederken aynı zamanda yüzlerce yıllık bir Türk geleneğinin de icra edildiği unutulmamalıdır.
Toplumların sahip oldukları yemek kültürleri unutturularak asimile edilmek istenen çağımızda Kaz Tiriti Yemeği geleneğini yaşatmanın milli bir görev olduğuna inanıyorum.
Sonuç olarak; Yöremizde birlik beraberlik ve kardeşliğin tesisi ile birlikte yaşatılmasında bu yemeğin ciddi bir rolü olduğu muhakkaktır.
Bu engin anlayış ve ince davranışla davete katılanlara afiyet olsun diyorum.