Dünyanın sekizinci harikasi olarak bilinen ve Hırvatistan`da bulunan Kanuni`nin Osijek Köprüsü
Dünyanın sekizinci harikasi olarak bilinen ve Hırvatistan`da bulunan Kanuni`nin Osijek Köprüsü
Araştırmacı-Tarihçi: Eldar Uka
Dünyanın sekizinci harikasi olarak bilinen ve Hırvatistan`da bulunan Kanuni`nin Osijek köprüsünü ya da diğer adıyla Sulejmanov Most`u anlatalım.
Drava nehrinin üzerine inşa edilen köprüyle
hakkında, zaman içerisinde yapımıyla ve görünüşüyle ilgili birçok hikâye ortaya
çıkmıştır.
Dünyanın sekizinci harikası olarak bilinen Osjek
köprüsü dönemin mimari / mühendislik harikası olarak tarihe geçmiştir.
Köprü Kanuni Sultan Suleymanın emriyle yapılmış
ve birinci kısmı Drava nehri üzerinde kayıklara
bağlı olarak, ikinci kısmı ise kalın odunlardan oluşan sütunlarla ve ahşaptan
yapılmıştır.
İlk yapılan tasarımlarda Drava nehrinin taşması
nedeniyle birbirine bağlı olan kayıklar birbirinden ayrılarak köprünün
yıkılmasına neden olmuş ve son hali 1556 yılında tamamlanmıştı.
Köprü daha sonraları Osmanlı-Habzburg savaşları
esnasında, ciddi manada zarar görmüştür.
Köprü yapılan onarımlarla belli bir süre daha
ayakta durmayı başarabilmiştir.
1664 yılındaysa Hırvat hükümdarı Nikola Zrinski,Osjek kasabasını almak için köprüyü kullandıktan sonra ciddi manada hasar
vermiştir. Kasabayı alamayacağını anlayan Zrinski, ordusuyla köprüden geri
dönmüş ve köprüyü geçtikten sonra, köprüyü yakma emrini vermiştir. Bu hadise
bütün Avrupa`ya yayılmıştır. Köprü tekrardan tamir edilmiş ve son olarak
Avusturya-Macaristan devletinin gelişi ile 1686 yılında tamamen yıkılmıştır.
Köprünün tam ölçüleri, yazılı kaynak olarak
maalesef elimize günümüze kadar ulaşamamıştır. Fakat bilinen kaynaklar köprünün
6500 ile 8000m uzunluğunda, 5,5 ila 10m genişliğine sahip olan bir yapı
olduğunu anlatır.
Köprünün yapılışında kaç kişinin çalıştığı muamma
olmakla birlikte 20.000 ila 25.000 kişi arasında olduğu bilgisi elimize
ulaşmaktadır. Birkaç kaynak köprünün görünüşüyle alakalı bilgi vermektedir.
Bütün kaynaklar ise meşe ağacından yapıldığını, 180 cm. aralıklarında da birer
büyük ve küçük sütundan oluştuğunu vurgulamaktadır.
Köprüyü koruyan hususi askeri muhafızlar
bulunmaktaydı, aynı zamanda ticari araçların kontrolünü de yapıyorlardı.
Köprünün kayık kısmı hareket kabiliyetine sahip olduğundan, muhafızlar bu
özelliği kullanarak , arabaların veya insanların karşıdan karşıya geçmemelerini
sağlamışlardır.
Köprünün kalıntıları Drava nehrinin içinde hala
bulunmaktadır.
Köprü 1777 yılında Çar II. Josip`in Osijek-Darda
yolunu inşa etmek istemesi nedeni ile tamamen yok oldu.
2008 yılına kadar nerede ise unutulan köprü, nehri
temizlemek için gelen ekibin, kalıntıları bulması ile tekrar hatırlandı.
Köprünün yeniden inşaası ve turizme kazandırılması
için çalışmalar sürmektedir.
Kaynaklar:
1. https://behar.hr/sulejmanovi-mostovi/
2. https://povijest.hr/nadanasnjidan/dovrsen-sulejmanov-most-kod-osijeka-1566/
3. Andzelko Vlasic, Tragovi Osmanske kultuere u Hrvatskoj, Zagreb, 2015.
Araştırmacı-Tarihçi: Eldar Uka