Butmir'deki tarih öncesi yerleşim bir arkeolojik sit alanıdır ve Ilidža , Bosna Hersek belediyesinde yer almaktadır .
Butmir'deki tarih öncesi yerleşim bir arkeolojik sit alanıdır ve Ilidža , Bosna Hersek belediyesinde yer almaktadır . Bu siteden elde edilen bulgular ve özellikle kime ve ne kadar geniş bir kültüre mensup olduklarına karar vermede ve belirlenmesinde temel kriter olan seramik , tüm kültürün Butmir kültürü (genç Neolitik dönem ) olarak adlandırılmasında çok değerli ve önemli Ulusal Bosna-Hersek Anıtı olarak belirlenmiştir.
Butmir Arkeolojik Sit Demiryolu Nehri'nin sağ kıyısında yer almaktadır . 21. yüzyılın başında, Ilidža - Hrasnica ve Terme - Čatež kompleksi alanında yeni bir yol inşa edildi, böylece sağlık merkezi - Ziraat Enstitüsü hattı boyunca yerleşimin kuzey kenarının bir kısmı arkeolojik araştırmalar için kaybedildi.
1893-1896 döneminde. Vaclav Radimski ve Franjo Fiala önderliğinde Tarım İstasyonu sahasında Butmir'deki Neolitik yerleşim kazıldı . Daha sonra 5 305 m2 büyük bir alan etkilendi.
1979'da, Koruyucu Arkeolojik kazılar Borivoj Covic ve Bruno Marijanovic , Ulusal Müze tarafından yapıldı. Uzman raporu dışında, araştırmanın sonuçları henüz yayınlanmamıştır.
Materyallerin çoğu Ulusal Müzeye yatırıldı ve daha küçük bir kısmı Saraybosna Kent Müzesinde sergilenmesi için ödünç verildi . 1980'lere kadar yerleşim yerlerinin büyüklüğü ve örgütlenmesi, yapıların inşaatı, mekansal genişleme, dikey stratigrafi ve hareketli arkeolojik malzemeler hakkındaki tüm bilgiler bu araştırmalara dayandırılmıştır.
Arazi Müzesi ve Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından ortak bir projenin parçası olarak 2002 yılında yeni denetim sondaj araştırmaları yapılmıştır.
Butmir'de 5 gruba ayrılan yaklaşık 90 sığınak ele geçirildi. Zemunik çukurları birkaç grup halinde düzenlenmiş ve bu grupların merkezi konumu olarak serbest yüzeyler etrafında dairesel bir düzende düzenlenmiştir.
Seramik Düzenlemesi
Butmir kültür grubunun çanak çömlekleri tüm geçiş bölgesinde en çeşitli ve en dekoratif seramik ürünlerdir. Özel nitelikleri ile karakterize edilen ve çoğu zaman büyük sanatsal değerleri olan seramikler sayesinde, Butmir bölgesi uzun zamandır Güney Avrupa'da özel bir yere sahip olmuştur. Butmir'deki yerleşim (klasik) Butmir kültürünün (Butmir II) orta evresine aittir. Bu aşamada Butmir yerleşimlerinde seramik çalışmalarının en iyi özellikleri ortaya çıktı.
En dekoratif motifler kıvrımlı, kurt dişleri ve K harfi şeklindedir. Butmir'de en katı geometrik stil gelişmiştir ve düz motifler en çok çeşitlilikte ortaya çıkmaktadır. Böylece, kazıdan sonra, Butmir spiral ve şerit seramik bir kavram haline geldi.
Siyah baskı teknolojisinde büyük titizlikle yapılmış plastik figürlerin çoğu kadın karakterlerini tasvir ediyor. Bir takım korunmuş insan figürinin başları, üç temel ırk türünün tanımlanmasını sağlayan gerçekçi sanatın bazı özelliklerine sahiptir: armenoidler, negroidler ve europeids.
Gerçekçi tasvirlerin yanı sıra, Butmir ayrıca iki karakterde insan karakterinin şematik gösterimlerini buldu: değişken 1, “maskeli karakterler” ve değişken 2, “hayranlar”. Bu figürinlerin belli bir kült karakterinin olduğu varsayılmaktadır. Çoğu kadın figürünün Neolitik Çağ'da hüküm süren anaerkil ilişkilerle ilgili olan kadın kültüyle veya bazı doğurganlık tanrıçası ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. Gerçekçi figürler yalnızca annenin eşsiz kültünü temsil eder ve "yüzlerinde maske" bulunan figürinlerin yanı sıra, hayranların tutumundakilerin de bazı kült etkinliklerine ve sihir ritüellerine katıldığı varsayılır...
14.03.2022, Prizren
Tarihçi-Yazar Eldar Uka.