Bosna Hersekte Bayanlar Vakifnamesi...
ELDAR UKA -TARİHÇİ YAZAR
Kendi imkanları nizbetince bayanlar da ayni şekilde erkekler gibi birçok mal varlıklarını vakıflandırarak degerlendirmişlerdir.
Bosna Hersekte en ilk sırada bayan olarak yer alan vakıf sahibi ise Gazi Hüsrev beyin eşi (16. yy. sonlarinda) Şahdidar hatundur. Bunun yanısıra Rogaticalı Ilyas beyin eşi Hatice hatun, Glasinacli Ibrahim ağanın eşi Ayşe hatundur. Bosna Herseğin her bölgesinden Omsnalı yonetiminin son yıllarına kadar bu tarz hadiseleri görmek mümkündür. Bütün vakıflar spesifik bir yapıda, yapılan yardımların ve hayrat-ul hasenelerin oluşunda büyük değere sahip olmuşlardır...
Gazi Hüsrev beyin eşi Şahdidar hatunun vakıfnamesinden Kendisine ait olan en temiz mal varliğını ayırdiıtan sonra, o ise Saraybosna da (Haseki hatun) mahallesinde bulunan buyuk bir Mescidtir... ... 100.000 kendi temiz gümüş dirhem parasını vakfetmiştir... " Yukurda zikredilen Mescidte 8 kişi Kurani Kerim iyi derecede bilmesi gerektirir. Herbiri birer cüz Kurani Kerimi düzgün bir şekilde, acele etmeden okuyacaktir". ...
Kenidisine ait olan arsayı imam evi olarak yapılmasına, ve yukarıda zikredilmiş olduğu mescidte görev yapan imama tain edilmesine ongörmştür... Mostarli Haci Ahmetin kizi Ayşe hatun Vakfiyesi, 1646 yilindan Mostar Karagöz Bey Medreseinde din ilmi dersi gören fakir oğrencilerin odalarina mum alınmasına... Kış aylarında yukarıda zikredilen medresenin odun ihtiyacının giderilmesine... Bu yüzden bu odalarda kalan ögrenciler her cuma gecesi bir kac Ihlas okumalarına ve Vakfiye sahibinin babasi haci Ahmedin ruhuna hediye edilmesi rica olunur...
Kaynak: Aladin Husić: Bosna Vakfiyeleri (1463-1878); Sarajevo; 2013; sayfa 57.