Kanatlı eti üretiminde 2007 yılı itibariyle 15. ülke konumundaki Türkiye'de, tavukçuluk sektörünün neden olduğu çevresel sorunlar, Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen toplantıda tartışıldı.
ÇED ve Planlama Genel Müdürü Fevzi İşbilir başkanlığındaki toplantıya, ilgili bakanlıklardan yetkililer yanında, tavukçuluk sektörü temsilcileri, üniversite öğretim üyeleri katıldı.
Fevzi İşbilir, atık yönetimi konusunda sektörün mevcut durumu, kamu idarelerinin ve sektör temsilcilerinin karşılıklı beklentileri ve alınacak önlemler konusunda görüş alışverişi için toplantının düzenlendiğini söyledi.
Sektör ve bakanlık temsilcilerinin verdiği bilgiye göre, Türkiye'de yılda 10 milyon ton tavuk atığı (gübresi) ortaya çıkıyor. Bu atık, azot ve asit oranı çok yüksek olduğu için doğrudan gübre olarak kullanılamıyor. Kapalı depolarda bir süre tutulan bu atıklar, daha sonra doğaya atılıyor.
Atıklardaki nitrat taban sularına karışarak içme sularının kirlenmesine, kokular ve gübre üzerinde üreyen sinekler de çevre kirliliğine neden oluyor. Tavuk çiftliği atığının, biyogaz üretiminde veya işlendikten sonra gübre olarak değerlendirilmesi mümkün. Ancak, yatırım maliyeti yüksek olduğu için şimdiye kadar bu alanda fazla yatırım yapılmamış.
Çok az sayıda biyogaz tesisi veya gübre işleme tesisi bulunuyor. Tavukçuluk sektörü temsilcileri bu konuda özellikle devlet desteği beklediklerini ifade ederken, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkilileri, nitrat kirliliğinin önlenmesi için 2 uluslararası proje yürütüldüğünü, bu projedeki sonuçlara göre, atıkların değerlendirilmesi konusunda standartların belirleneceğini anlattı.
Diğer taraftan, geçen yıl Eylül'de çıkarılan ve 1 Ocak 2012'de yürürlüğe girecek ''Koku Yönetmeliği'' nedeniyle sektör cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalabilecek.
Mevzuat uyarınca, atık ve koku sorunu nedeniyle, tavukçuluk işletmelerinin, yerleşim yerine en az 500 metre, ormana ise 150 metre uzaklıkta kurulması gerekiyor. Koku Yönetmeliği uyarınca, bir işletmeden kötü kokular nedeniyle şikayet edilmesi halinde, görevlilerin yapacağı ölçümler sonucunda, bu işletmelere, ilk aşamada 2 bin 800 lira, ikinci şikayette 5 bin 600 lira idari para cezası verilecek. Üçüncü şikayette ise işletme kapatılabilecek.
Bakanlık yetkilileri, genelde işletmelerin katı atıklarını kontrol altında tutarak mevzuata uyum sağladığını, ancak koku sorunun çözümü için yeni önlemler alınması gerekeceğini kaydediyor.
Ankara-Esenboğa yolu üzerindeki birçok hayvancılık işletmesi koku sorunu nedeniyle kapatılmış ve işletmelerin bir bölümü de organize hayvancılık bölgesine taşınmaya teşvik edilmişti. Besiciler, organize hayvancılık bölgesinde de yeterli atık değerlendirme ve gübre yönetim tesisi bulunmadığını öne sürüyor.
Toplantıya katılan üniversite öğretim görevlileri ise Türkiye tarım topraklarının organik madde açısından son derece fakir olduğuna işaret ederek, tavuk çiftliği atıklarının işlenerek, mutlaka organik gübre olarak değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Halk tedirginElazığ'ın merkezine bağlı Çalıca köyü sakinleri, bölgelerinde 20'ye yakın tavuk çiftliği kurulması nedeniyle oluşan kokulardan rahatsız olan köylüler bir araya gelerek eylem yaptı. Köylüler adına konuşan Metin Erol, "Burada toplanma nedenimiz son zamanlarda da Tarımsal Kalkınma Destekleme Kurumu'nun yürütmüş olduğu tarım politikası, kırsal kalkınma adı altında yürütmüş olduğu politikanın köylümüze vermiş olduğu zararlar. En basiti burası organize tavuk çiftliği sahasına döndü. Tavuk çiftliği, eli kremli ama cebinde 200-300 bin lirası olan bütün iş adamları köyle alakası yok ama ne yapayım, hangi işi yapayım diye düşünen gelip buralarda, tabi muhtarın da öncülüğünde gelip tavuk çiftliği kurmaya başladı. Köylü bu çiftlikten hem koku noktasında mağdur, hem de görsel olarak mağdur. Buralar yeşillik alanlar, buralar orman, milli parklar sahası ama böyle olunca köylü artık kendi köyüne gelemez oldu. 500 metre aşağıda insanlar o yoldan geçemez oldu. Ne diyor yönetmelik 250 metreye kadar tavuk çiftliği kurulabilir. Yerleşim yerine 250 metreye kadar tavuk çiftliği kurulabilir diyor ama 500 metre, 1 kilometre öteden kokusu buraya geliyor. Bir başka mevzu 250 metre diye sen not düşüyorsun fakat köylünün arazisi köylü akşama kadar tarlada çalışmak zorunda, tavuk çiftliğinin yanı başında tarlası var. Bu adam nasıl çalışacak burada. Ya yazık değil mi bu millete" dedi.
29.07.2016 21:37:19