Geçtiğimiz yıllarda hükümetin Avrupa Birliği'ne verdiği taahhüt çerçevesinde gündeme geldiği iddia edilen Jandarmanın tamamıyla sivilleştirilerek İçişleri Bakanlığı'na bağlanmasına yönelik çalışma, yavaş yavaş hayata geçiriliyor. Söz konusu çalışma tamamlandığında yaklaşık 200 bin personele sahip olan Jandarma teşkilatı askerî görevlerinden tümüyle arındırılmış olacak.
İçişleri Bakanlığı ise yeni düzenleme kapsamında kademeli olarak yapmayı düşündüğü geçiş için ilk adımı kılık kıyafet değişikliği ile şimdiden attı bile...
SİVİLLEŞMEDE İLK ADIM: KILIK KIYAFET
Jandarma Genel Komutanlığı'nın İçişleri Bakanlığı'na bağlanmasını öngören geniş kapsamlı çalışma, geçtiğimiz yıllarda Başbakan Erdoğan'a sunulan rapor sonrası gündeme gelmişti. Raporda geçiş sürecinde bir takım sıkıntıların yaşanacağından bahsedilerek, kademeli geçiş uygun görülmüştü. İşte bu kademeli geçiş sürecinin ilk adımı atıldı. İçişleri Bakanı Muammer Güler, Jandarmanın kıyafetinin değişmesi ile ilgili bir çalışma yaptırdığını kaydederek rengini daha sonra ilgililerin görüşünü alarak belirleyeceklerini söyledi.
JANDARMAYA KOYU LACİVERT FRANSIZ MODELİ GELİYOR
Bakan Güler'in yeni üniformanın rengi ile görüşlerin alınacağını söylemesine rağmen kulislerde Jandarmanın yeni kıyafeti noktasında Fransız jandarma modelinin örnek alınacağı konuşuluyor. Bu kapsamda koyu lacivert olarak tasarlanan üç değişik sivil üniforma tasarımının da Başbakan Erdoğan tarafından onay beklediği dile getiriliyor.
BEKLENEN MADDE YENİ PAKETTE YER ALACAK
Çalışma kapsamında kılık kıyafetten sonra diğer adımların da hızlı bir şekilde atılması planlanıyor. Konuyla alakalı Başbakan Erdoğan tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan 'Demokratikleşme Paketi'n de yer alması beklenen maddenin ise yeni açıklanacak paketlerde yer alacağı ifade ediliyor.
KOMUTANLIK GİDECEK MÜDÜRLÜK GELECEK
Kılık kıyafetten sonra, kademeli geçiş süreci kapsamında 'Jandarma Genel Komutanlığı' ibaresinin de 'Jandarma Genel Müdürlüğü' ile değiştirilmesi öngörülürken, kurumun başına Kara Kuvvetleri'nden bir orgeneral değil mülki İdare'den bir vali ya da üst düzey bir bürokratın atanması planlanıyor. Böylelikle mevcut haliyle hem Genelkurmay Başkanlığı bünyesinde yer alan hem de İçişleri Bakanlığı'na bağlı olan jandarma birimi artık tamamıyla sivilleşerek sadece bakanlığa tabi olmuş olacak.
ER VE ERBAŞ YERİNE PROFESYONEL KADRO GELECEK
Düzenlemenin hayata geçmesi durumunda Jandarma, artık asayiş hizmetlerini er ve erbaş yerine profesyonel kadrolarla verecek. Kır polisi olarak yapılandırılmasıyla jandarmaya er-erbaş alımı yapılmayacak ve 60 bin jandarma personeli zamanla kır polisine dönüşecek. Polis ile jandarmanın görev tanımlamaları da tamamen ayrılacak. Atama, terfi ve disiplin işlemlerinde tek yetkili bakanlık olacak.
PERSONEL İHTİYACINA POLİSİYE ÇÖZÜM
TSK'ya bağlıyken personel ihtiyacını er ve erbaşlar ile gideren jandarma biriminin bakanlığa geçmesi durumunda yaşayacağı olası personel sorunu ise polis biriminde hali hazırda gerçekleştirilen yöntem ile çözülecek. İlketapta üniversite mezunlarının sınavla bünyeye katılması planlanırken, daha sonradan ise Polis Meslek Yüksek Okulu modelinde Jandarma Meslek Yüksek Okulları ile bu ihtiyacın giderilmesi öngörülüyor.
BÜYÜK ŞEHİRLERDEKİ BİRÇOK KARAKOL KAPATILACAK
İçişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen çalışmada özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi büyük şehirlerde jandarma teşkilatlarının kaldırılması da öngörülüyor. Bu kararın gerekçesi olarak ise jandarmanın görev yaptığı noktalarda polisin zaten gerekli hizmeti verdiği ve ekstra bir güvenlik biriminin bulunmasına gerek olmadığı yönündeki görüş belirtiliyor.
ASKERLER VE UZMANLAR NE DİYOR?
İç güvenlik noktasında devrim niteliğindeki bu uygulamayı Emekli Uzman Jandarmalar Derneği Başkanı Adnan Oğuz ve Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği Başkanı Ahmet Keser ile Güvelik Uzmanı Doç. Dr. Önder Aytaç'a sorduk. Konunun muhatapları uygulamaya tam destek verirken bazı noktalara ise dikkat çekti...
UZMAN JANDARMALARDAN TAM DESTEK!
Düzenleme ile birlikte jandarma personelinin özlük haklarının da tamamen değişeceğini o yüzden bu işin alt yapısının iyi düşünülüp ona göre hazırlanması gerektiğine dikkat çeken Emekli Uzman Jandarmalar Derneği Başkanı Adnan Oğuz, Jandarmanın sivilleşmesine yönelik atılan adımları son derece olumlu karşıladıklarını ifade etti.
KUVVETİMİZİ SAĞLIKLI KULLANAMIYORUZ
Jandarmanın İçişleri Bakanlığı'na bağlanmasının, eldeki kuvvetin sağlıklı bir şekilde kullanılması anlamına geldiğini belirten Oğuz, ''Elde bir kuvvet var ama şu an itibariyle sağlıklı bir şekilde kullanılmıyor. Çünkü jandarma emniyet ve asayiş yönünden İçişleri Bakanlığına bağlı iken diğer taraftan eğitim, öğretim müfredatı ve lojistik yönünden Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı bulunuyor. İşte bu farklı bağlantılardan dolayı sürekli sıkıntı çıkıyor. O yüzden bu sıkıntılar tamamen sona erecek'' dedi.
ERLERLE UĞRAŞMAKTAN ASAYİŞİ SAĞLAYAMIYORUZ
Öte taraftan jandarmanın elinin altında yetiştirilmek üzere erlerin olduğunu ondan dolayı da jandarma personelinin erin giyimi, kuşamı, yatması-kalkması, yemesi- içmesi ve eğitimi gibi konularla ilgilenmekten asayiş hizmetini yerine getiremediğini söyleyen Oğuz, teşkilattaki personelin gücünü daha sağlıklı ve verimli bir şekilde kullanabilmek için bu düzenlemeyi heyecanla beklediğini ifade etti.
BELÇİKA ÖRNEĞİ UYGULANMADI
Jandarmanın sivilleşmesine yönelik atılan adımlarda Belçika'daki gibi albay pozisyonundakilerin emniyet amiri, general seviyesinde olanların 4. sınıf emniyet müdürü geriye kalan personelin ise kır polisi olarak göreve devam edeceği bir modelin uygulanacağını düşündüğünü ancak bunun gerçekleşmediğini ifade eden Güvenlik Uzmanı Doç. Dr. Önder Aytaç, '' Görülen o ki pek çok adım göreceli bir şekilde atılacak. Jandarmanın dönüşümünde kılık kıyafetten başlandığı söyleniyor ama jandarmanın genel komutanlık halinde olması ve bir ordu komutanlığına tekabül eden yapı içerisinde olması uzun soluklu düşünüldüğünde bir an önce halledilmesi gereken handikaplardandır'' dedi.
ÇOK ÖNEMLİ BİR ADIM
Kırsalda eylem yapanın şehir merkezinde şehir merkezinde eylem yapanın ise kırsala saklandığını, böyle bir durumda ise görev yetkisizliklerinden yani polis mıntıkası, jandarma mıntıkası anlaşmazlığı yüzünden bu tarz suçlarda başarı elde edilemediğini dile getiren Aytaç, emniyet müdürlükleri ile jandarma birimlerinin son 30 yıldaki en koordineli ve eşgüdümlü çalışmalarını son 1,5 yıldır gerçekleştirdiğini ve bu koordinasyonun AK Parti'nin bir başarısı olduğunu sözlerine ekleyerek, her iki gücünde tamamen İçişleri Bakanlığında toplanmış olacak olmasının gerçekten çok önemli bir adım olduğunu söyledi.
NÜFUSUN YÜZDE 72'SİNE POLİS BAKIYOR
Açılan paketler doğrultusunda özellikle Doğu'da yaşanan iyimser iklimin devam etmesi durumunda karakolların durumunun tekrardan gözden geçirilebileceğini aktaran Aytaç, 4 yıl önce yapılan bir araştırmanın sonucuna da dikkat çekerek, 'Nüfusun yüzde 72'si şehir merkezlerinde geri kalan kısmı ise kırsalda yaşıyor. O yüzde nüfusun yüzde 72'si zaten güvenlik anlamında polis hizmeti alıyor. Geri kalanına ise jandarma bakıyor. Fakat yüzölçümü bakımından olaya baktığımızda yüzde 92'sinde jandarmanın olduğunu görüyoruz, bu da kendi içerisinde çok garabetli bir durum.'' dedi.
SINIR İÇİN AYRI PROFESYONEL BİR BİRLİK KURULMALI
Jandarmanın asayiş biriminin sivilleştirilerek polis statüsüne çekilmesinin olumlu olduğunu ancak jandarmanın sınır güvenliği biriminin polise devredilmesi halinde polisin bunun altından kalkabilmesinin mümkün olamayacağına dikkat çeken Aytaç, Jandarma ile polisin ortak kır polisi şeklinde düzenlenmesinin yanında sınırlarla ilgili ise daha profesyonel sınır güvenlik birimlerinin oluşturulması gerektiğini söyledi.
EMEKLİ ASTSUBAYLARDAN UYARI!
Yeni düzenleme ile jandarmanın sivilleşmediğini sadece el değiştirdiğini belirten Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği Başkanı Ahmet Keser, çalışmanın amacı ve gerekliliğinin henüz tam olarak ortaya konulmadığını dile getirerek farklı bir uyarıda bulundu. Keser, vakti zamanında polis biriminde PÖH'ler denilen birimin siyasallaşmasından ötürü hükümetlerin bu yapıyı dağıtana kadar çok ciddi sıkıntılar yaşadığını ifade ederek, ''Şimdi bu iki yapıda yaşanacak siyasallaşma nasıl engellenecek. Jandarmada 55 bine yakın profesyonel asker var. O yüzden bu entegrasyonda amir, memur sıkıntısı gibi bir çok farklı konuda sıkıntılar olabilir, içlerinde kuvvetler çatışması yaşanabilir. Bundan sonra kamuoyunda 'devletin ordusu' ve 'hükümetin ordusu' algısı oluşabilir ve bunun sonucunda halkın güvenlikle alakalı çok ciddi endişeleri oluşabilir.'' dedi.
kenan.biter@haber7.com
04.10.2013 12:05:26