ADIM ADIM TARİH KOKAN İLÇE: KAVAK

Samsun’un Kavak ilçesi hem doğal güzellikleri hem de tarihi ve kültürel özellikleri ile çok önemli bir turizm potansiyeline sahip. İlçeye gelen turistler Bekdemir Ahşap Camii, Yaşar Doğu Anı Evi ve Müzesi, Çakallı Taşhan’ı ziyaret edip Çakallı menemeni ile meşhur kaz tiridinin tadına bakıyor.

Samsun kent merkezine 48 kilometre uzaklıkta bulunan Samsun-Ankara Karayolu kenarında yer alan Kavak ilçesi kültürel, tarihi, doğa alt yapısıyla çok önemli bir turizm potansiyelini de elinde bulunduruyor. 21 bin 154 nüfuslu ilçe meşhur lezzetleri ile de ön plana çıkıyor.

Efsane güreşçi Yaşar Doğu’nun memleketi

Kavak ilçesi, Samsunlu milli güreşçi dünya ve olimpiyat şampiyonu merhum Yaşar Doğu'nun yaşadığı yer olma özelliğine de sahip. Kavak İlçesi Emirli Mahallesi'ndeki evi Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 'Yaşar Doğu Anı Evi ve Müzesi’ olarak 2017 yılında yapıldı. Binanın restorasyonu ve iç donanımının gerçekleştirilmesinin ardından 'Yaşar Doğu Anı Evi ve Müzesi’ düzenlenen törenle açıldı. Müzede Yaşar Doğu'nun hayat hikayesi, spor kariyerinin süreçleri, kazandığı başarılar ve madalyaları, yaşadığı dönemde evinde yer alan eşyalar ile kazandığı madalyaların replikaları ile Finlandiya'da 1951 yılında katıldığı ve  şampiyon olduğu Dünya Şampiyonası'nda giydiği güreş mayosu yer alıyor. İlçede Yaşar Doğu’nun iki adet heykeli de bulunuyor.

4 asırdır ayakta duran çivisiz ahşap cami

İlçenin en önemli tarihi eserlerinden birisi de Bekdemir mahallesinde bulunan tarihi ahşap Bekdemir Camii. İlçe merkezine 10 kilometre uzaklıkta bulunan tarihi ahşap camii çivi kullanılmadan ahşap yığma (çantı) tekniği ile inşa edildi. 50 kişi kapasiteli caminin yapımında meşe ağacı kullanıldı. Caminin yapım tarihine ilişkin net bir bilgi bulunmazken yapılan araştırmada 2 katlı caminin alt katının 400 yıl üst katının ise 395 yıl önce yapıldığı belirlendi. Caminin şuan bulunduğu yere ise 1876 yılında nakledildiği ifade edildi. Caminin süslemelerinde ise birçok dikkat çeken motif bulunuyor. Mihrap kısmında Anadolu’da bereket sembolü olarak gösterilen yanında bıçak bulunan dilimlenmiş karpuz motifi yer alıyor. Yine süslemelerde üzüm, üzerinde çiçek demeti ile resmedilmiş boynuz, istiridye motifleri, perde motifleri, kandil motifi gibi motifler bulunuyor. Caminin mihrap duvarında ise madalyonlar içinde Allah, Hz. Muhammed, Ebubekir, Ömer, Oman ve Ali yazıyor. Ayrıca hemen yanlarında 05.19’u gösteren bir de saat işlemesi yer alıyor. Asırlardır ayakta duran tarihi ahşap camiyi her yıl yüzlerce kişi ziyaret ediyor.

‘Çakallı menemeni damak çatlatıyor’

Samsun'un ünlü lezzetlerinden 'Çakallı menemeni' Samsun-Ankara yolundaki Kavak ilçesi Çakallı mevkiinde bulunan tesislerde bolca yapılıyor. Tarihte kervanların konakladığı bölge olan Çakallı'da menemen yapılan yaklaşık 30 tesis bulunuyor. Bu tesislere günde yaklaşık 2 bin kişi gelerek menemenin tadına bakıyor. Tek kişilik porsiyonu 25 TL olan Çakallı Menemeni, tereyağı, biber, domates, kaşar peyniri, yumurta sarısı ve baharatlar kullanılarak yaklaşık 15 dakikada pişiriliyor.

‘800 yıllık Çakallı Taşhan hala ayakta’

İlçedeki en önemli tarihi eserlerin başında Çakallı Taşhan geliyor. Eski Ankara-Samsun yolu üzerinde Çakallı mevkiinde bulunan Çakallı Taşhan, günümüzden 800 yıl öncesine ait. Çakallı Taşhan’ın, Anadolu Selçuklu Devleti Padişahı 2’inci Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde İpek Yolu üzerinde yapıldığı Belirlendi. Çakallı Taşhan, gerçekleştirilen restorasyonun ardından ise restaurant olarak hizmet vermeye başladı. Giriş kapısı yanlarındaki taşlar süslemeli, yan taraftaki kemerler ise halk arasında söngürtlü taş denilen taşlardan yapıldığı ifade edildi. Çakallı Taşhan’ın içinde 12 metre yükseklikte büyük kemer, yanlarda ise 4,5 metre yükseklikte kemerler bulunuyor. Yanlarda 12’şer adet olmak üzere toplamda 24 adet küçük bölme yer alıyor. Hanın giriş kapısı üzerinde ise ‘Yedi sefer yıkılsam yapılacak gücüm karşımın karşısında saklı’ yazılı olduğu belirtiliyor.

Çakallı Köprü’sü yıllara meydan okuyor

Kavak ilçesinin Çakallı Köyü eski Samsun-Ankara yolu üzerinde 139 yıllık Çakallı Köprüsü bulunuyor. Tersakan Çayı üzerine çift gözlü olarak inşa edilen kemer köprü, yıllara meydan okuyor. Yüksekliği yaklaşık 6-7 metre, kemer açıklıkları ise yaklaşık 3 metre olan köprü düzgün kesme taştan yığma olarak yapıldı.  Ortada kemerleri taşıyan ayak dere yatağına kenarlardaki taşıyıcılar ise toprak zemine oturtulmuş halde bulunuyor. Tarihi köprü halen araç trafiğine açık ve sağlam bir halde ayakta duruyor.

Dalgalanan en büyük Türk Bayrağı Kavak’ta

Kavak ilçesinde, Türkiye’nin dalgalanan en büyük bayrağı olarak gösterilen 2 bin metrekarelik dev Türk bayrağı, 10 yıl önce yaptırıldı. Türk Bayrağı'nın yer aldığı 116 metre yüksekliğindeki direk ise 92 ton ağırlığa sahip. Temeline 400 ton beton dökülen 730 metre rakımdaki Türk Bayrağı'nın ağırlığı ise 450 kilo. Paraşüt kumaşı kullanılarak üretilen bayrak, 2 ayda bir değiştiriliyor. Samsun-Ankara Karayolu üzerinde bulunan bayrağı görenler ise araçlarını durdurup fotoğraf çekip, selfie yapıyor. Türk Bayrağı'nın alt kısmında ise ay yıldız şeklinde bir de mescit bulunuyor.

Tirit Evi’nde meşhur kaz tiridi

Kavak ilçe merkezinde Yaşardoğu Mahallesi Cevizlik Deresi güzergahında 11 bin metrekarelik alana yapılan Kavak Bölge Parkı ve Tirit Evi ilçeye gelenlerin ziyaret ettiği noktalardan birisi. 2016 yılında hizmete açılan tesisin içinde banklar, çocuk oyun alanı, fitness alanı, piknik alanı, kır kahvesi, kameriyeler bulunuyor. İlçenin meşhur yiyeceği tirit için özel olarak yapılan Tirit Evi hemen hemen her kesimin dikkatini çekiyor. Bütün haldeki kazın asma tekniği ile ateş üzerinde pişirilmesiyle yapılan tirit eti, bulgur pilavı ve yufka ile servis ediliyor. Tirit, kış mevsiminde tüketilirken bu lezzeti tatmak isteyen birçok kişi de bu dönemde ilçeyi ziyaret ediyor.

Ortaköy Şelalesi büyülüyor

İlçenin en önemli doğal güzelliklerinden birisi ise Ortaköy Şelalesi. Kavak-Asarcık Karayolu üzerinde aynı isimli mahalle sınırlarında yer alan şelale, güzelliği ile görenleri adeta büyülüyor. Şelale hem doğa tutkunlarının hem de fotoğrafçıların en sık ziyaret ettiği yerlerin başında geliyor. Kolay ulaşımı ile her yıl yüzlerce kişi şelaleyi ziyaret ediyor.

Akşemseddin’in babası Şeyh Şerafettin Hamza’nın türbesi Kavak’ta

Kavak ilçesinde Osmanlı İmparatorluğu padişahı Fatih Sultan Mehmet’in hocası Akşemseddin’in babası Şeyh Şerafettin Hamza’nın kabri bulunuyor. Türkiye’nin manevi önderlerinden Akşemseddin’in devrin en ünlü bilginlerinden biri olan babası Şeyh Şerafettin Hamza’nın (Asıl adı Şerafeddin- i Hamza Şâmî bin Mehmet) türbesi birçok vatandaş tarafından ziyaret ediliyor. Tarihi kaynaklara göre 1372’de Şam’da doğan Fatih Sultan Mehmet’in hocası Akşemseddin, 7 yaşındayken babası Şeyh Şerafettin Hamza ile birlikte 1383 yılında Horasan’dan Anadolu’ya gelip Kavak ilçesine yerleşmiş. Soyu 15’inci batında Hz. Ebubekir’e ulaşan Şeyh Hamza’nın, vefatının ardından Soğuksu Mahallesi’nde defnedildiği ifade edildi. Feridüddin-i Attar’ın "Tezkiretü’-Evliyâ" ve Göynüklü Emir Hüseyin Enisi’nin ’’Menakıb-ı Akşemsü’d-din (Akşemseddin Hazretleri ve Yakın Çevresi) adlı eserlerde Şeyh Hamza’nın 1456 yılında vefat ettiği ve mezarının Kavak’ta olduğunun yazılı olduğu belirtildi.

Kavak’ın mahalle çeşmeleri

İlçede mahalle kültürü hala yaşatılırken mahalle aralarında bulunan çeşmeler de günümüze kadar ulaşmış durumda. Mehmet Paşa mahallesinde bulunan Kelek Çeşmesi, ilçeye gelenlerin ziyaret ettiği yerlerden birisi olma özelliğine sahip. 2015 yılında bakım ve onarım çalışması yapılan çeşmenin su kaynağında da yine temizlik çalışması gerçekleştirildi. Asırlık çeşmeye gelen vatandaşlar hem suyunu içip hem de fotoğraf çektirmeyi ihmal etmiyor.

 Kaynak: samsunsehirgazetesi.com