PROF.DR. BEKİR ŞİŞMAN'DAN AHİLİK AÇIKLAMASI

OMÜ Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bekir ŞİŞMAN; Ahiliğin Temel Düşüncesi: Bizi Aldatan Bizden Değildir! 

Ahilik Haftası (17-23 Eylül) nedeniyle bir açıklama yapan Atakum Kent Konseyi Başkanı Prof. Dr. Bekir Şişman, Ahilik felsefesinin üç temel ilkeye dayandığını, bunların da; “Bizi aldatan bizden değildir,  birlikten güç doğar ve güzel ahlak” gibi ilkeler olduğunu belirtti. 

Prof. Dr. Şişman daha sonra şunları söyledi: “Ülkemizde bilindiği gibi eylül ayının üçüncü haftası “Ahilik Haftası” olarak kutlanmakta ve bu meyanda çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir. Bu yıl “Ahilik Haftası” 17-23 Eylül tarihlerine tekabül etmektedir. Şimdiden kutlu olsun!

13. yüzyılda Orta Asya’dan Moğol istilası nedeniyle Anadolu’ya gelen sanatkârların, esnafın ve tüccarın kurduğu bu kadim teşkilat, Selçuklu devletinin yıkılmaya yüz tuttuğu bir devirde sosyal nizamı tesiste ve Osmanlı Devletinin kuruluşunda büyük rol oynamıştır. Ahilik bir nevi, yaşanabilir bir toplum oluşturma idealinin Osmanlı dönemindeki tezahür ediş biçimidir.

Bu teşkilatı Anadolu’da kuran ve kurumsallaştıran kişi Ahi Evran’dır. Teşkilatını pek çok şehir, kasaba ve köyde kurduktan sonra Kırşehir’e yerleşmiş, ömrünün geri kalan bölümünü orada tamamlamıştır. Kendi mesleği debbağlıktır. Dericilerin piridir. Hacı Bektaş-ı Veli ile de dostlukları vardır.

Ahilikte, bir esnafın uyması istenen ahlaki kuralları şunlardır:

Doğruluktan ayrılmamak, Cömert olmak, Alçak gönüllü olmak, İyi huylarını geliştirmek, Kendisini halkın ve tüketicinin faydasına hasretmek, Misafirperver olmak, Bir sanat ve iş sahibi olmak, Dindar olmak, Utanma duygusuna sahip olmak, Hile yapmamak, Yalan söylememek, Başkalarında kusur aramamak, Dedikodu yapmamak, İçki içmemek, Zina yapmamak gibi.

Ticaret ahlakında yapılması istenmeyen şeyler ise şunlardır:

Hileli ve çürük mal satılmayacak; Müşteriden fazla para alınmayacak; Bir başkasının malı (ve emeği) taklit edilmeyecek; Satılan mal noksan tartılmayacak ve bozuk terazi kullanılmayacak; Sahte ve kalitesiz (fason) mal üretilmeyecek.

Günümüzde çeşitli esnaf kurulularına yahut bazı sivil toplum örgütlerine kimi imkânlar sağlanmak suretiyle bu teşkilatın toplumsal anlamda işlevselliğinin sürdürülmesi ve toplumsal huzurun, kardeşliğin ve dayanışmanın teminine katkı sağlanması mümkün olabilecektir. Bunun için de çalışan çırakların haftada yarın gün mesailerini kurulacak olan iyileştirme merkezlerinde geçirmeleri ve buradaki eğitimlere katılmaları gerekecektir. Tabii ki böyle bir proje için işverenlerimize de fedakârlık düşecektir.”